آمنوره یا قاعدگی نامنظم چیست؟

آمنوره یعنی  وقفه یا عدم جریان عادت ماهانه‌ى زنان.



اگر هنوز تجربه عادت ماهانه را نداشته‌اید یا چند دوره وقفه داشته‌اید، احتمالاً برایتان سؤال است که  آیا در بدنتان مشکلی وجود دارد. آمنوره معمولا «نشانه‌ای» از شرایط سلامتی خاص است تا اینکه یک مسئله مربوط به سلامت بانوان  باشد.

آمنوره چیست؟

آمنوره را “شرایط مربوط به  عادت ماهانه” می دانند. ۲ نوع آمنوره وجود دارد: اولیه و ثانویه.
واژه آمنوره اولیه را زمانی به کار می‌برند که  خانم  جوانی هرگز دوره عادت ماهانه را تجربه نکرده باشد. تقریبا همه دختران بین سنین ۹ تا ۱۵ سال یا در حدود ۲ تا ۳ سال بعد از آغاز رشد سینه هایشان، عادت ماهانه برایشان اتفاق می‌افتد.
واژه آمنوره ثانوی را زمانی به کار می برند که خانم جوانی قبلا عادت ماهانه  داشته است ولی جریان عادت ماهانه اش متوقف می شود. برای مثال دوره های قاعدگی شما بعد از اینکه  شروع شدند، ۲ سال اول منظم بودند ، و حالا اصلا برایتان اتفاق نمی افتد. یا فقط ۲ یا ۳ دوره عادت ماهانه در یک سال دارید و گاهی ۶ ماه بدون قاعدگی می گذرد.

چه دلایلی  باعث  آمنوره می شود؟

دلایل احتمالی  بسیاری برای آمنوره وجود دارد، از جمله دلایل زیر:
  • حاملگی – اگر زنی از لحاظ جنسی فعال باشد و از روشهای ضد بارداری استفاده نکند، یا اگر روش ضد بارداریش موفق نبوده باشد، آمنوره می تواند به این معنی باشد که او حامله است.

  • تغییرات وزن – دختری که وزن زیادی از دست می‌دهد یا به دست می‌آورد، به دلیل اینکه تعادل درست  غذایی برای سالم نگه داشتن بدنش ندارد یا اینکه بیماری مزمنی دارد ممکن است هیچ دوره ماهانه ای نداشته باشد یا قاعدگی‌اش متوقف شود.

  •  اختلال در خوردن – بسیاری از دختران اگر بیش از حد لاغر باشند (low bmi)، اگر بی اشتهایی عصبی، جوع، یا دیگر اختلالات خوردن مثل  قی کردن یا پرهیز بیش از حد برای کنترل وزن داشته باشند آمنوره را تجربه خواهند کرد.

  • تمرینات ورزشی – دخترانی که در رشته های ورزشی مثل دو و میدانی یا ژیمناستیک یا در فعالیتهایی مثل رقص باله شرکت می کنند اغلب آمنوره ورزشی دارند. این موضوع می تواند با وزن کم، از دست دادن  وزن یا استرس در ارتباط باشد.
حتی ورزشکاری با وزن نرمال ممکن است مواد غذایی کافی دریافت نکند تا بدنش را سالم نگه دارد و ممکن است دوره های قاعدگی او متوقف شود.
  • اختلالات غدد درون ریز در خانمهایی که سطح اندروژن بالایی دارند و تخمک گذاری یا نامنظم است یا اصلاً وجود ندارد (pcus)  – به طور نمونه دختران مبتلا به اختلال غدد درون ریز دوره‌های قاعدگی نامنظم و جوشهای صورت یا رشد موهای زیادی دارند. آنها به اضافه وزن مبتلا هستند. دختران مبتلا به pcos ممکن است هیچ دوره قاعدگی نداشته باشند یا دوره های قاعدگی نامنظم مثلا کمتر از ۹ دوره در یک سال، یا ۳ ماه یا بیشتر را بدون دوره ای سپری کنند.

  • فربهی – بیش از حد چاق بودن باعث می شود دختران به احتمال بیشتری دوره های قاعدگی نامنظم داشته باشند.

  • مشکلات غدد درون ریز – سطح بالا یا پایین هورمون تیروئید، بیش از حد کم یا زیاد بودن هورمون آدرینال مانند کورتیزول و بیش از حد بودن هورمون پرولاکتین، هورمون پنهان شده توسط غده هیپوفیز در مغز ، می تواند  دلیل قاعدگی  های نامنظم یا آمنوره  باشد. همچنین سطوح پرولاکتین بالا می تواند توسط داروهایی مانند ریسپریدون بوجود آید.

  • بیماری مزمن – دختران با بیماریهای بسیاری از جمله  التهاب روده ها، بیماری سلیاک، فیبروز کیسه ای، بیماری داسی، سل پوستی،  دیابت و دیگر بیماریها ممکن است بدلیل وزن کم، استرس، یا پیشروی ناگهانی در بیماری قاعدگی های نامنظم یا آمنوره داشته باشند.

  • داروهای شیمیایی و گیاهی – برخی داروهای شیمیایی می‌تواند باعث آمنوره شود. با اطمینان  به پزشک درباره تمام انواع داروهای شیمیایی و یا مکملهای بدون نسخه و داروهای گیاهی که مصرف می‌کنید بگویید.

  • مشکلات تخمدان – گاهی تخمدانها بدلیل مشکلات ژنتیکی از قبیل سندروم اختلال در تخمدانها، شیمی درمانی یا  پرتودرمانی پیشین برای درمان نوعی تومور، فقدان کیسه های کوچک  کافی در تخمدان برای سنین نوجوانی و بزرگسالی  و بسیاری دلایل دیگر استروژن کافی برای ایجاد دوره های قاعدگی تولید نمی کنند. این شرایط را  نارسایی تخمدانی اولیه می‌نامند که به کمک  هورمون درمان می‌شوند تا استروژنی را که  تخمدانها به طور عادی می سازند جایگزین کنند.

  • ناهنجاری مادرزادی دستگاه تناسلی – نقص مادرزادی مثل نداشتن رحم یا رحم رشد نایافته (اندامی که خون حیض از آن خارج می شود) می تواند موجب نبودن دوره ماهانه شود. علی رغم نادر بودن، اگر دختر نوجوانی ۱۵ ساله یا بزرگتر است یا رشد سینه هایش از ۳ سال قبل شروع شده و هنوز عادت ماهانه نشده است، می توان نقص مادرزادی را بررسی کرد و پزشک بعد از معاینه اش دستور سونوگرافی  می دهد تا ببیند که آیا رحم رشد یافته است.

  • جلوگیری از بارداری (دستگاه درون رحمی (آی یودی)، ایمپلیمنت لوله های رحم، تزریق آمپول ضد بارداری، قرصهای پیوسته) – بعضی از روشهای جلوگیری از بارداری به احتمال بیشتری باعث نداشتن  دوره قاعدگی یا متوقف شدن آن می شوند. این تاثیر جانبی معمول مربوط به روشهای دارویی است (و به این دلیل است که  برخی از خانمها این نوع روشهای جلوگیری از بارداری را ترجیح می دهند). شما اگر درباره  بارداری یا آمنوره برای جلوگیری از بارداری نگرانید باید با پزشکتان مشورت کنید.


0 comments: